Usuario:Oihane Asiain/Taller

PATXI EZQUIETA

Patxi Ezquieta, Iruña 1960, margolaria Nafarra da, Bilboko arte ederretatik ateratako margolari gazteetatik atera zen, mugimenud honetatik biziraunduz. 1979-1984 urte artean EHUko arte eder gradua ikasi zuen. Ezkietak urteekin ber ikuspegi propio izan du mudnuarekiko eta jendaerekiko.

BIZITZA

Patxi Ezquietak, ikasketak bukatzean, 1989 naiz eta margolari bikaina izan zen, baino N.E.V.eko mainstream sozietatera ez zen batu nahi ez zuelako bere lana halako eremuetan ikusten.

30 urtetan pila margotu du, baino ez du eraman alde profesionalik bere artearen alde espezifikorik espainiar margoan. Ez du arrakasta margolaria bezala hartu, baizik eta bere koadroen esanahia, bitxitasun eta mezuengatik.

Patxi ezkietaren obra ez da estio bakar batean ezartzen, baizik eta hainbat estilotaz edaten du. Ezquieta Iruñekoa da baino bere produkzioa ez dauka ezer Irundarra, Javier San Martin irakasle eta kritikoak dioen moduan, bere lana expresionismoarekin, transbanguardia internazionalarekin, metafisikarekin, modernitatearekiko ironiarekin edo eskatalogia psikologikoarekin erlazionatu daiteke, bere lana hainbat puntutan koka ditzakegulako.

Oso langilea da eta horrek egin zuen bere lanaren segikortasuna eta bere lanarekiko zaletasuna eta seriotasuna aipagarria izatea. Ezquietaren lana bere ikuspegiarekiko lanen segikortasun, mezkla eta froga desberdinen arteko mezklak dira, zeinak denborarekin perfekzionatzen, ikasten… joan da, eta motibazioa, jakintasun eta bilaketa konstantera eraman duena bere lana aurrera segitzeko eta geroz eta gahiago perfekzionatzeko.

Patxi Ezquieta hainbat eta hainbat lekutan bizi izan da, baina Marruekos izan da hoietako lekuetatik aipagarriena, non bere margoan alde marrokiarekin experimentatu duen. Bere margoetan ikusten da eguzkia, argiarekiko eta kolorearekiko erlazioa sakontzen alde batetik, eta barrualdea eta formarekin egiten duen esperimentazioa bestetik. Honekin Ezquietak ipini izan ditu bere ametsen argia lienzoetan, bere pentsamenduak, zeinak izaten ziren gehien bat lakoniakoak, melankolikoak eta ikuspegi bakarrekoei begira.

Ezquietak margolari bakartia da, 80 hamarkada bakarrik bizi zuen, baino berak horrela nahi izan zuelako, margolari bakartia baitzen.

LANA

Patxi Ezquieta Iruñerriko artista ospetsuenetariko bat bezala ezagutua izan da bere lanen ezberdintasunen eta ideiengatik. Bere obran ikusten da munduarekiko aldaketen beharra eta nahia. Denborarekin ilusio perfektua paper protagonista hartzen hasten da bere margolanean, zeinak errealitatearen gainetikan jartzen hasten da, horregatik, bere obran ikus daiteke nola bi ikus puntu desberdinak aldatzen doaz, alde batetikan erreala ez den ikuspuntua, ametsekin bat egiten duena, eta bestetik errealitatearen ikuspuntua. Honako biekin ikus daiteke nola bata bestearen aurrean jartzen da, modu batean edo bestean narrazio bat kontatzen. Bere margoetan bere sentimenduak espresatzea bilatze du, orregatik hauetan "magikoa" dena garrantzi handia hartzen du, adibide bezala heriotzaren kasuan, honako hau ikusten du begi batzuekin zeinak, ekintza honen aurrean berldurtuko ez direnak, begirada desberdin batekin.

Ezquietaren obra Camino paredesen esanetan:

“ezin ditut izen horiek gogoratu gabe utzi, ia sorginduak, hala nola Bosco, Baudelaire, Nerval, Blake (...), guztiak ere estetika berri dekadente baina sakon baten sortzaileak, erreala aztertzen duen baten sortzaileak, eta arrazoi egokiaz zaindutako inkoszinete horren sortzaileak.”.​

Bere lananean, bere gaztetasuna memoriarekin lotu du, guregana dialogo bat sortuz Ailegatu zaiguna hilezkortasunari buruz hitz egiten du, gure beldurrei aurre egiteko asmoz.  Baina bere lanak nahiz eta alde trebetsu eta ausarta izan, alde sarkastiko bat dauka, zeinak egiten duen lana gogortzea, sentimentalki hitz egiten, eta konposizioarekiko alde sakonagoa ematen dioena.

Bere obrarentzat NERVION galeria izan zen bisibilitate handia emateko gehien lagundu ziona, Morquillaz komisariatua. Nahiz eta honako galerian bere lana aurkeztu, Ezquietak beti bere alde indibidualista oso potentea izan du.  Bere kasuan publikoaren, taldekotasunaren…aurrean bakardadea, intimitatea… lehensten du, berarentzat argitasuna gauza pertsonala delako, eta ezin da partekatu, ezta lortu ahalegin koletibo gisan, PETIT HOME egiten du.

Patxi Ezquietaren kokapenaren inguruan zalantzak daude ea ze testuinguruan kokatzen den jakiteko edo zehazteko: espainola, euskalduna, nafartarra, bilbotarra, iruindarra… baina Pedro Luis Lozanoren esanetan: margolari bitxia da, oro har Nafarroatik aterata.​

MARGOA

Bere margoa betidanik influentziatua izan da berak bizitako lekuetaz, baina influentzia handiena Marruekosetik eta Almeriatik hartu izan zuen.

Bere estiloari begira, margolari sinbolista bat bezala definitu zaio, bere lanean sinboloak oso paper garrantzitsua hartzen dutelako. Honako alde sinbolista hau ikus daiteke bere margoen alde iradokitzaile eta probokatiboarengatik, zeinak egiten duen, modu batez edo bestez, autorearen barrutiko bidai surrealista bat, non bere mundu onirikoaren eta sarkastikoaren parte ikus daiteke, beti ere alde filosofikotik ikusiz.

Margoa Patxi Exquietarentzako ez da soilik margotzea, baizik eta hau bere buruaren inguruan dauden ideien, gauzen... artean ematen den narraketa bezala tratatzen du. Diskurtso isil bat ezartzen du bere margoetan, bere buruarekin daukan elkarrizketa bat erakusten diguna.

Bere lanari begira bi sarbide desberdin ditugu, sarbide estetiko eta etikoa. Alde estetikoa bere artearen forma analizatzen duen partea da, margoen sinboloak, bai barrualdekoak eta bai kanpoaldekoak. Bestetik alde, etikoan, artearen barrualdea interesatzen zaio, honako hau dauzka erreferentziak, lehen aipatutako sinboloak erakusten dituztenak, bai errealak eta bai irrealak.

BERE ARTEA

Hemen bere lanetako hainbat kolekzio agertzen dira, batzuk beste batzuekin lotura dauzkate, eta beste batzuk independienteak dira.

PAMPLONA, mon amour

Honako hau 20 marrazki azkarrek kosposatutako suite bat da, zeinak hiriaren eszena kostunbristak margotzen eta erakusten dituenak. Hasieran torero eta pailazo mozkorrekin hasten da, eta guadañekin, erizainekin eta amezgaizto hospitalarioekin bukatzen du. Honako hau integratzne da artisteren beste koadro sekzio batekin Une saison en atelier. Honetan ironia dago, baino ere geldigabeko amodiozko baladak ere izan ditezke. Eginkizun konkretuak.... honetan Ezquietaren musa agertzen da ziztatzen dioen erizain bezala, zeinekin desiraren eta bazterketaren sentimenduak experimentatzen ditu.

Ocho años sin aparador, 1994-1995

Honako serie honek, eszena etxekoiei buruz doa. Honetan Ezquietak oso erradikala izan zen, lau margo dauzka honetan: haragi pikadora, mahaia janariarekin eta ohea, Eduard Hopper: sofak eta egutegiak, eta urdaiazpikoa eta labanak filogabe. Honako hau Ezquietaren amesgaizto ponteentenak kontatzen ditu.

Honako serie honetan koloreak oso inponenteak dira, hormen urdina, urdailaren gorria, baino ere ikonografia aipagarria da, non agertzen diren hezurrak, ohearen eta janariaren arteko promiskuitatea ere...

Serie honetako eszenarik perturbadoreena temple sobre tabla (1994-1995) da.

PERROS Y GATOS

Honako kolekzio hau ez dauka ez linea bat ezta narrazio bat segitzeko, honetan sei buruhezur flotatzen dabiltza atzealde urdin eta berde batean, eskuinaldean katu bat dago, zeinak gai nagusia da, otoitzen dagoen apaiz batekin amesten dagoena. Honekin ikus dezakegu koadroa hilerri moduko bat irudikatzen duela, zeinak haien jabea galdu duten animalien haullidoak irudikatzen dituena. Honako kaodroa hau Kit de salvamento (2004) deitzen da.

Bestetik ere dago Noche de perros, 1998, zeinak irudikatzen duen eskailera tente eta estu bat , zeinak ardo botila bat daukan eskaileraren goikaldean eta hainbat txakur haserre behekaldean zienak igotzen sahiatzen dauden. Honako koadro hau ortodoxia expresionista zurrunean egina dago,eta alde alemandar bat nabari dauka: txakurrak borrokatzen dira behi baten gainean igotzeko, zeinak txerri baten gainera eramango diena zeinak urrun eramango dien; honako fabula hauek zentroeuroparrak dira.

Ezquietaren margoetan hainbat fabulen irudikapenak daude, baina hauek animalien agerpenari buruz hitz egiten dute, ez izaera moral edo signifikatiboan. Margoetan agertzen diren animaliak esanahi bat daukate beti.

BAKARKAKO ERAKUSKETAK	URTEA
"Mae Westinghouse" Galeria Windsor, Bilbo.	1984
Galeria Windsor, Nafarroako museoa, Kultura aretoa (Tutera)	1986
"Las Suertes" Andreu, Bilbo.	1988
Galeria Afinsa-Almirante (Madril), Nafarroako museoan, Kribia galeria (Iruña)	1993
Alfinsa Trindade galeria, Oporto.	1994
"Ocho alos sin aparador" Alfinda-Almirante galeria (Madril), Carlos III aretoa (UPNA)	1995

ERAKUSKETA KOLEKTIBOAK	URTEA
Rodriguez Acosta fundazioa, Granada.	1982
Lozoyako Torreoia (Segovia), Nafarroako festilibala (Olite), Windsor galeria (Bilbo), "7 margolari" EL cano kultur aretoa, CAM, Bilbo.	1983
"a traves de Arteta" Windsor galeria, Bilbo.	1984
"A través de Arteta", Windsor galeria, Bilbo «Umeentzako Artea». Kultur Gela, CAM, Bilbo "Pintore nafarrak", Monet galeria, Iruña Gasteizko Plastika VI. Biurtekoa, Vitoria-Gasteiz Nafarroako I. Jaialdi Lehiaketa, NafarroaGure Artea '84, Bilbo, Gasteiz, Iruñea, Donostia eta Bartzelona Art-Cologne, Windsor Galeriaren standa, Kolonia, Alemania Oviedo Hiria Artearen IV. Bienala, Oviedo	1984
"Cronicas de JUventud" Iruñea.	1985
"Nervion", Kultura Gela, CAM, Bilbo.	1986
Guernica 1937-87 Gernika, Bizkaia "La Baraja. Esukal Artistak" , Vanguardia Galeria, Bilbo. "De Hoy" (5 artista nafar), Zaragoza, Logroño, Tutera, Gasteiz Huesca, Tarragona, Alcañiz, Baion, Bartzelona eta Iruñea.	1987
Bilbo Hiria Lehiaketara, Bilbo. Nafarroako Jaildien VIII. Lehiaketa, Iruña.	1990
Malaga Hiria I. Lehiaketa. Nafarroako Jaialdien X. Lehiaketa Iruña Barcelo Fundazioaren I. Lehiaketa, Palma Mallorkakoa	1992
Lizarrako I. Pintura Biurteko Saria, Lizarra, Nafarroa VI. Pintura Bienala Iruñea Alinsa- Almirante galeria, Madril	1993
Tuterako Hiria saria, Nafarroa Zamora Hiriko Biurtekoari Lamora Unibertsitate Ikastetxeari "Arte Navarro actual". Gurutze Gorria eta Planetarioa, Iruñea. Almacen-Art, 25 urte, El Corte Ingles, Bilbo	1994
"Ciudad de Alcorcon" XIV. Lehiaketa Nazional Plastikoa, Madril. IMI "La General" Pintura Lehiaketa Nazionala, Granada "Iruñea Hiria "Pintura Bienala, Iruña Union Fenosa I. Erakustaldia, Coruña "12 Argiztapen garaikideak", San Bizente eliza, Potes, Kantabria "Miguel Hernandezi omenaldia", Gustavo de Maeztu Museoa, Lizarra Nafarroa "A Pintores Espanois" Afinsa-Trindade galeria, Oporto, Portugal. Aduanaren I. edizioa, Probintzia Jauregia, Cadizko Diputazioa	1995

BEKAK ETA SARIAK	URTEA
Rodriguez Acosta Fundazioaren beka, Granad	1982
"Eraskusketa-proiektua" lehiaketa, Windsor galeria, Bilbo, Lehen saria Palazio de Quintanar beka, Segovia Nafarroako Prestibalak, Accesit Sorkuntza Plastikorako Laguntza, Eusko Jaurlaritza	1983
Nafarroako Jaialdien II Lehiaketa. Akzesita eta obra eskuratzea.	1984
Sorkuntza Plastikoarako Laguntza, Nafarroako Gobernua.	1985
Arte Ikerketarako Beka Marokon, Nafarroako Gobernua.	1989
Nafarroako Jaialdien VI. lehiaketa Akzesita.	1990
Lizarra Hiria Artearen I. Biurtekoa, Nafarroa. Lehen saria.	1993
Ciudade de Alcorcon saria, Madril.	1994

MUSEOAK ETA BILDUMAK
Alkorkomgo Udala, Madril
Segobiako Aurrezki Kutxa
Nafarroako Museoa, Iruña
Gustavo de Maeztu Museoa, Lizarra, Nafarroa

ERREFERENTZIAK

• Paredes, Camino. Patxi Ezquieta: (Exposicion) 28 de noviembre al 22 de diciembre 1995, Universidad Publica de Navarra, Sala Carlos III. p. 5. ISBN Universidad Publica de Navarra |isbn= incorrecto (ayuda).
• Lozano, Pedro Luis. Conversaciones con artistas, Patxi Ezquieta.

BIBLIOGRAFIA

Ezquieta, Patxi, ed. (2014). Patxi Ezquieta: conversaciones con artistas Navarros. Gobierno de Navarra. ISBN 978-84-235-3352-7.

Paredes, C. (s. f.). Patxi Ezquieta: Exposicion 28 de noviembre al 22 de diciembre 1995, Universidad Publica de Navarra, Sala Carlos III. Universidad Publica de Navarra.