Diferencia entre revisiones de «Idioma télugu»
m Revertidos los cambios de 121.246.152.97 (disc.) a la última edición de Eustanacio IV |
|||
| Línea 145: | Línea 145: | ||
=== Transcripción === |
=== Transcripción === |
||
abc |
|||
Pratipattisvatvamula viṣayamuna mānavulellarunu janmataḥ svataṁtrulunu samānulunu naguduru. Vāru vivēdanāṁtaḥkaraṇa saṁpannulaguṭačē parasparamu bʰrātṛbʰāvamutō vartiṁpavalayunu. |
|||
=== Traducción === |
=== Traducción === |
||
Revisión del 06:05 21 may 2009
| Idioma télugu | ||
|---|---|---|
| తెలుగు | ||
| Hablado en | Andhra Pradesh (India) | |
| Región | Península Indostánica | |
| Hablantes |
74 millones de nativos (80 millones en total) Nativos sin datos
Otros sin datos
| |
| Puesto | 15º (Ethnologue, 2013) | |
| Familia | Centrales del sur | |
| Escritura | escritura telegu | |
| Estatus oficial | ||
| Oficial en | Andhra Pradesh | |
| Códigos | ||
| ISO 639-1 | te | |
| ISO 639-2 | tel | |
| ISO 639-3 | tel | |
 Telugú en la India
| ||
El telugú es una lengua que pertenece a la familia drávida y es la lengua oficial del estado indio de Andhra Pradesh, la región oriental de la península. Se trata de una de las veintidós lenguas oficiales de la India, donde es la segunda lengua materna más hablada después del Hindi. En el siglo XIX los ingleses la denominaban la lengua italiana del este debido a que todas las palabras en telugú terminan con un sonido vocálico y suelen ser bastante melódicas.
Clasificación
El telugú pertenece a las lenguas telugú, junto con chenchú, savara y waddar. Estas lenguas forman parte de las lenguas drávidas del centro sur.
Distribución geográfica
El telugú es una lengua hablada principalmente por los telinga en Andhra Pradesh en India y en estados indios vecinos como Karnataka, Tamil Nadu, Maharastra y Orissa. Además se habla en Bahrain, Fiji, Malasia, Mauricio, Estados Unidos, Singapur, Reino Unido y los Emiratos Árabes Unidos. En los Estados Unidos hay una próspera comunidad de hablantes de telugú.
Alfabeto
Consonantes
| క | ఖ | గ | ఘ | ఙ |
| ka /kʌ/ | kha /kʰʌ/ | ga /gʌ/ | gha /gʱʌ/ | ṅa /ŋʌ/ |
| చ | ఛ | జ | ఝ | ఞ |
| ca /ʧʌ/ | cha /ʧʰʌ/ | ja /ʤʌ/ | jha /ʤʱʌ/ | ña /ɲʌ/ |
| ట | ఠ | డ | ఢ | ణ |
| ṭa /ʈʌ/ | ṭha /ʈʰʌ/ | ḍa /ɖʌ/ | ḍha /ɖʱʌ/ | ṇa /ɳʌ/ |
| త | థ | ద | ధ | న |
| ta /t̪ʌ/ | tha /t̪ʰʌ/ | da /d̪ʌ/ | dha /d̪ʱʌ]/ | na /n̪ʌ/ |
| ప | ఫ | బ | భ | మ |
| pa /pʌ/ | pha /pʰʌ/ | ba /bʌ/ | bha /bʱʌ/ | ma /mʌ/ |
| య | ర | ల | వ | ళ |
| ya /jʌ/ | ra /ɾʌ/ | la /lʌ/ | va /ʋʌ/ | ḷa /ɭʌ/ |
| శ | ష | స | హ | |
| śa /ɕʌ/ | ṣa /ʂʌ/ | sa /sʌ/ | ha /hʌ/ |
Vocales
| అ | a /ʌ/ | క | ka |
| ఆ | ā /a:/ | కా | kā |
| ఇ | i /i/ | కి | ki |
| ఈ | ī /i:/ | కీ | kī |
| ఉ | u /u/ | కు | ku |
| ఊ | ū /u:/ | కూ | kū |
| ఋ | ṛ /rɨ/ ó /ru/ | కృ | kṛ |
| ౠ | ṝ /ri:/ ó /ru:/ | కౄ | kṝ |
| ఎ | e /e/ | కె | ke |
| ఏ | ē /e:/ | కే | kē |
| ఐ | ai /aj/ | కై | kai |
| ఒ | o /o/ | కొ | ko |
| ఓ | ō /o:/ | కో | kō |
| ఔ | au /aw/ | కౌ | kau |
Otros signos
| ్ | Ø | క్ | k |
| ఁ | aṅ | కఁ | kaṅ |
| ం | am̩ | కం | kam̩ |
| ః | ah̩ | కః | kah̩ |
Consonantes dobles
| క్క | క్ఖ | క్గ | క్ఘ | క్ఙ |
| kka | kkha | kga | kgha | kṅa |
| క్చ | క్ఛ | క్జ | క్ఝ | క్ఞ |
| kca | kcha | kja | kjha | kña |
| క్ట | క్ఠ | క్డ | క్ఢ | క్ణ |
| kṭa | kṭha | kḍa | kḍha | kṇa |
| క్త | క్థ | క్ద | క్ధ | క్న |
| kta | ktha | kda | kdha | kna |
| క్ప | క్ఫ | క్బ | క్భ | క్మ |
| kpa | kpha | kba | kbha | kma |
| క్య | క్ర | క్ల | క్వ | క్ళ |
| kya | kra | kla | kva | kḷa |
| క్శ | క్ష | క్స | క్హ | |
| kśa | kṣa | ksa | kha |
Ejemplo
ప్రతిపత్తిస్వత్వముల విషయమున మానవులెల్లరును జన్మతః స్వతంత్రులును సమానులును నగుదురు. వారు వివేదనాంతఃకరణ సంపన్నులగుటచే పరస్పరము భ్రాతృభావముతో వర్తింపవలయును.
Transcripción
Pratipattisvatvamula viṣayamuna mānavulellarunu janmataḥ svataṁtrulunu samānulunu naguduru. Vāru vivēdanāṁtaḥkaraṇa saṁpannulaguṭačē parasparamu bʰrātṛbʰāvamutō vartiṁpavalayunu.
Traducción
Todos los seres humanos nacen libres e iguales en dignidad y derechos. Dotados como están de razón y conciencia y deben actuar los unos con los otros en un espíritu de hermandad.
